Eind vorige week reageerden aandelenbeurzen wereldwijd euforisch vanwege de
gemaakte afspraken op de zoveelste eurotop. Ook de rentes die Italië en
Spanje op hun hoge staatsschulden moeten betalen daalden flink. Voorlopig
lijkt de eurocrisis weer even onder controle.

Maar niet iedere Europeaan kon opgewekt het weekend ingaan. Denk aan de
Duitsers. Zij zagen namelijk dat de rente die zij op hun staatsschulden
moeten betalen flink gestegen was.

Overigens, tijdens de recente eurotop is naast het gemeenschappelijk toezicht
op Europese banken ook besloten dat het noodfonds ESM obligaties van
probleemlanden mag opkopen. Noem het een ‘gift’ van de economisch solide
landen (zoals Duitsland) aan de minder solide landen (zoals Italië en
Spanje). Duitsland moet nu meer rente betalen, Italië minder.

Met het direct opkopen van staatsobligaties om probleemlanden te helpen wordt
aan het euro-experiment een nieuw hoofdstuk toegevoegd. Denk echter niet dat
de crisis hiermee opgelost is.

Pact

Om de schuldencrisis te bestrijden vormden de Europese Centrale Bank (ECB) en
Europese politici een paar jaar terug een pact. De ECB zou banken voorzien
van goedkope leningen. Die konden dan staatsobligaties van zwakke eurolanden
kopen hopende dat als gevolg daarvan de rentepercentages omlaag zouden gaan.

Een plan dat eigenlijk faliekant mislukte. Want niet alleen daalden de rentes
van zwakke eurolanden helemaal niet, door het opkopen van die obligaties
waren nu ook de banken zelf in problemen gekomen. Hun onderpand - obligaties
van zwakke eurolanden - daalde namelijk gestaag in waarde. Zover zelfs dat
die banken uiteindelijk zelf ook weer gered moesten worden.

Hervormingen en besparingen

Maar ook op een andere manier mislukte dit pact. Als tegenprestatie voor de
ECB-leningen aan banken zouden nationale overheden namelijk hervormingen en
besparingen moeten doorvoeren. Het resultaat is belabberd gebleken. Nu nog
altijd loopt de werkloosheid in Spanje en Italië gestaag verder op en
vrijwel alle economische indicatoren wijzen op een verdere economische krimp
aldaar.

En het verhaal van Griekenland met haar telkens cruciale verkiezingen is
bekend. En Ierland - vaak genoemd als een succesverhaal - kent ook nog
altijd grote uitdagingen. Dat land zit ook nog altijd in recessie, zwicht
onder een enorme schuldenlast en veel van de hervormingen en bezuinigingen
moeten ook nog altijd doorgevoerd worden.

Politiek draagvlak ontbreekt

De impliciete eis van de ECB tot hervormingen en bezuinigingen is dus
eigenlijk op een debacle uitgedraaid. Kiezers in Griekenland, Spanje en
Frankrijk hebben inmiddels middels legitieme verkiezingen duidelijk gemaakt
in harde besparingen en bezuinigingen ook helemaal geen zin meer te hebben.

Democratisch gekozen nationale overheden in zwakke eurolanden ontbreekt het
dus simpelweg aan politiek draagvlak om met stevig hervormen en bezuinigen
door te gaan. De aanvankelijk al vrij kleine kans dat de zwakke landen hun
concurrentiegat met Noord-Europa zouden kunnen dichten lijkt daarmee nu tot
vrijwel nul gereduceerd.

Concurrentiegat

Aan het grote onderliggende probleem van de landen in de eurozone - het grote
verschil in concurrentiekracht - verandert dus eigenlijk niets. Dit betekent
niets anders dan dat aan een langjarige subsidiestroom van Noord- naar
Zuid-Europa niet te ontkomen valt.

De staatsschulden van Spanje en Italië zijn echter dermate hoog dat het een
kwestie van tijd is voordat ook de bodem van het huidige noodfonds weer
bereikt is. Noord-Europa mag dan opnieuw haar portemonnee tevoorschijn
toveren. Steeds dieper raken we vastgezogen in het Europese
schuldenmoeras...

Hendrik Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in de strategieën van 's
werelds beste beleggers en is tevens oprichter van warrenbuffett.nl
over de beleggingsstrategie van Warren Buffett. Deze column is niet
bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen.

Lees ook:

Meer
artikelen van Hendrik Oude Nijhuis

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl